หนังสือมีรายละเอียดแบ่งออกเป็น 3 ตอน ตอนที่หนึ่งว่าด้วยการจำแนกข้าวตามรสนิยมของผู้บริโภค เรื่องราวของข้าวของชนชาติอื่นๆ และราคาข้าวที่เป็นเงื่อนไขสำคัญในการจำแนกข้าวในตลาดข้าวเปลือกและตลาดข้าวสาร ตอนที่สองว่าด้วยนิเวศน์เกษตรของข้าว ที่ครอบคลุมเงื่อนไขทางภูมิศาสตร์และสภาพแวดล้อม ที่กำหนดการเจริญเติบโตแลละการให้ผลผลิตของต้นข้าว เงื่อนไขทางเศรษฐกิจ-สังคมและเทคโนโลยีการทำนาและนิเวศน์เกษตรที่มีลักษรธเฉพาะของข้าวไทย ตอนที่สามว่าด้วยพันธุ์ข้าว ซึ่งเป็นรากฐานสำคัญของการผลิตและวัฒนธรรมการบริโภคข้าว เริ่มด้วยกระบวนการพัฒนาและปรับปรุงพันธุ์ เรื่องราวของพันธุ์ข้าว และข้าววัชพืชที่ระบาดลงนาภายใต้เงื่อนไขการทำนาสมัยใหม่